یونجه یکی از پر مصرف ترین علوفه های دامی است که با امکان چندین مرتبه برداشت در سال نیاز دامداران را فراهم میکند.پرورش این گیاه نسبت به سایر علوفه ها به آب بیشتری نیاز دارد که در شرایط کم آبی و کاهش بارندگی ها به یک معضل بزرگ برای کشاورزان و دامداران تبدیل شده است. اگر شما هم علاقمند هستید در خصوص بهترین روش آبیاری یونجه اطلاعات بیشتری کسب کنید؛ دعوت می کنیم در ادامه با سهند آسا همراه باشید.
متدها و روش های آبیاری یونجه
گیاه یونجه به دلیل داشتن ریشه های عمیق به آبیاری کم مقاومت نسبی دارد. اما آبیاری فراوان آن باعث افزایش کیفیت و کمیت محصول برداشتی می شود. بنابراین آبیاری به موقع و به میزان نیاز گیاه از اهمیت زیادی برخوردار است و زمانی که رطوبت خاک به 60 درصد رسید؛ آبیاری مجدد باید انجام شود.
گفتنی است این محصول 75 تا 90 درصد از آب مورد نیاز خود را تنها از عمق 1 تا 1.5 متری خاک جذب میکند.
عوامل موثر در آبیاری یونجه
آب مورد نیاز یونجه به عوامل مختلفی بستگی داردکه در زیر به شرح مختصری از آنها می پردازیم:
جنس خاک
جنس خاک و ظرفیت نگهداری آب بر نیاز آبی یونجه تاثیر گذار است. برای مثال خاک های سبک و شنی به آبیاری بیشتری نیاز دارند. در حالی که خاک های با بافت سنگین و رسی به دلیل نگهداری طولانی آب در خود به آبیاری کمتری نیاز دارند.
شرایط آب و هوایی منطقه
میزان بارش ها ، دما و رطوبت محیط ، سرعت وزش باد و… همگی بر میزان آب مورد نیاز یونجه تاثیر گذار هستند. برای مثال در مناطق معتدل کوهستانی گیاه به آبیاری با فواصل طولانی نیاز دارد. در حالی که در مناطق گرم و خشک آبیاری بایدزود به زود انجام شود.
فصل رویش
آبیاری یونجه با آغاز فصل بهار شروع می شود. ابتدا نیاز آبی به دلیل دمای خنک و رشد پایین یونجه کمتر است که به مرور زمان با افزایش دما و تبخیر و تعرق و همچنین افزایش رشد گیاه نیاز آبی افزایش پیدا می کند.
میزان آب مورد نیاز یونجه
به طور کلی و با توجه به عوامل ذکر شده در بالا یونجه به هفته ای یک مرتبه آبیاری در مناطق معتدل کوهستانی نیاز دارد. که این مقدار آب چیزی بین 500-1200 میلیمتر در هر فصل می باشد. لازم به ذکر است در فصول گرم به طور میانگین 10 میلیمتر تبخیر و تعرق نیز وجود دارد.
بهترین زمان آبیاری یونجه
بهترین زمان آبیاری یونجه صبح اول وقت قبل از طلوع آفتاب می باشد تا ریشه های گیاه بتواند قبل از گرم شدن هوا آب مورد نیاز خود را جذب کند. همچنین بعد از ظهر، بعد از خنک شدن هوا و قبل از غروب آفتاب نیز می توان آبیاری را انجام داد.
روش های آبیاری یونجه
از رایج ترین روش های آبیاری مزارع یونجه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آبیاری سنتی یونجه
در زمان های قدیم و حتی امروزه در برخی مناطق آبیاری یونجه به صورت سنتی که شامل آبیاری کرتی غرقابی و نواری می باشد؛ انجام می شود.
– آبیاری کرتی یونجه
در این روش زمین کشاورزی به صورت یکدست با یک شیب ملایم به شکل کرت های هم اندازه تقسیم و سپس بذر یونجه کاشته می شود.اولین آبیاری بسیار سخت خواهد بود زیرا زمین تازه آماده شده آب بیشتری به خود جذب می کند و غرقاب شدن کامل کرت ها به مدت زمان زیادی نیاز دارد. همچنین به دلیل آب با فشار از کرت عبور می کند ، امکان شستشوی بذر ها وجود دارد. علاوه بر این در زمان بلند شدن یونجه ها و نزدیک به برداشت نیز آبیاری با زحمت بیشتری انجام می شود. با این وجود کم هزینه ترین و رایج ترین روش کشت یونجه می باشد.
آبیاری مدرن یونجه
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و لزوم صرفه جویی در مصرف آب از روش های جدیدی مانند آبیاری بارانی و آبیاری زیر سطحی برای آبیاری مزارع یونجه استفاده می شود.
آبیاری بارانی یونجه
امروزه به دلیل کمبود منابع آبی و کم آب شدن چاه ها آبیاری یونجه عملا غیر ممکن شده است، زیرا یونجه هفته ای یک مرتبه به صورت غرقابی به حجم وسیعی از آب نیاز دارد . از طرفی کشاورزان و دامداران برای تامین علوفه ی حیوانات خود نیاز به کشت یونجه دارند؛ در چنین شرایطی بهترین روش آبیاری یونجه استفاده از آبیاری بارانی می باشد.
در روش آب به وسیله ی لوله های اصلی و فرعی وارد مزرعه شده و از طریق نازل ها همانند قطرات باران بر روی مزرعه می پاشد. این روش بیش از95 درصد کارایی دارد و با حجم بسیار کم آب می توان به کشت وسیعی از یونجه پرداخت.
مزایای آبیاری بارانی یونجه
- صرفه جویی در مصرف آب
- افزایش کارایی
- افزایش تعداد دفعات برداشت و تناژ محصول
- کاهش هزینه های مربوط به نیروی انسانی
- امکان کود دهی و سمپاشی همراه آبیاری
- کاهش مصرف انرژی
- جلوگیری از فرسایش خاک
- عدم نیاز به تسطیح زمین
انواع آبیاری بارانی یونجه
آبیاری بارانی یونجه به روش های مختلف کلاسیک ، سنتر پیوت، لاینر ، وگان و… انجام می شود که به معرفی مختصری از آنها می پردازیم :
– آبیاری بارانی کلاسیک یونجه
یکی از رایج ترین روش های آبیاری بارانی یونجه، آبیاری به روش کلاسیک می باشد. در این روش آب از لوله های اصلی و فرعی که در زیر خاک دفن شده اند عبور کرده و از طریق شیر خودکار وارد رایزر ها شده و از طریق آبپاش مزرعه را آبیاری می کنند.
_ آبیاری بارانی سنترپیوت یونجه
آبیاری سنترپوت، عقربه ای یا دایره ای برای زمین هایی با مساحت بسیار بزرگ ( بیشتر از 30 هکتار) مناسب است. در این روش لوله های فرعی حول محور مرکزی می چرخند و آبپاش هایی که بر روی آنها قرار دارند؛ عمل آبیاری را انجام می دهند.
آبیاری قطره ای زیر سطحی
در روش زیر سطحی قبل از احداث مزرعه ، لوله و قطره چکان ها در زیر خاک دفن می شوند و سطح زمین برای کشت آماده می گردد. در این روش فقط محل ریشه آبیاری می شود و سایر قسمت های خاک خشک می ماند.همچنین راندمان بسیار بالایی دارد و تبخیر و تعرق در آن به صفر می رسد. اما هزینه ی اجرای آن به نسبت روش های دیگر گران تر است.
همچنین به دلیل اینکه نمی توان با چشم لوله ها و قطره چکان ها را بازدید کرد؛ تشخیص نشتی زیر آب دشوار است و گرفتگی نازل ها می تواند مشکل ساز باشد. به همین دلیل به سیستم فیلتراسیون پیشرفته ای نیاز دارد.
نتیجه گیری
همان طور که اشاره شد امروزه بهترین روش برای آبیاری مزارع یونجه استفاده از سیستم آبیاری بارانی می باشد تا علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب بتوان با حجم کمی از آب، علوفه مورد نیاز در بخش دامداری را تامین کرد. در صورتی که قصد اجرای سیستم آبیاری بارانی را برای مزارع یونجه دارید؛ ما در شرکت سهند آسا به عنوان یکی از بزرگترین واحد های تولید و تامین سیستم های آبیاری بارانی و قطره ای آماده خدمات رسانی به شما هموطنان عزیز هستیم. جهت دریافت مشاوره و استعلام قیمت با دفتر شرکت سهند آسا تماس حاصل فرمایید.